In 2013 stelde de gemeente Maastricht het bureau Heusschen Copier aan om een inrichtingsplan op te maken om de toekomstige inrichting van de ‘Kop van het Zouwdal’ en de buffering van het bedrijf Wienerberger ten opzichte van de woonwijk Malberg in beeld te brengen. De krachtlijnen hiervoor werden vastgelegd in een aparte werkgroep binnen het strategisch proces ALBERTKNOOP.

In 2014 werd een globaal landschapsplan voor de grensoverschrijdende openruimtecorridor Zouwdal gepresenteerd. Dit voorstel werd vervolgens verder uitgewerkt tot een concreet inrichtingsplan.

Uit de studie van het Provinciaal Natuurcentrum Limburg naar de ontwikkelingspotenties van een natuurverbinding doorheen het Zouwdal bleek dat de grensoverschrijdende groencorridor van groot belang is voor onder meer tal van vogels, dagvlinders, vleermuizen, muurhagedissen, rugstreeppadden en dassen. De toekomstige bosranden, struwelen, hagen en graslanden worden specifiek op deze doelsoorten afgestemd.

De uitvoering van het landschapsplan voor het Zouwdal verloopt gefaseerd. Eind 2015 startten de werken voor de aanleg van een aarden grondwal rond de steenfabriek van Wienerberger. Deze nieuwe wal vormt een visuele en geluidswerende buffer tussen de steenfabriek en de wijk Malberg op het grondgebied van Maastricht en sluit aan bij de ‘Kop van het Zouwdal’ op het grondgebied van de gemeente Lanaken. De beplanting op de wal is ecologisch afgestemd op de natuurdoelen van het Zouwdal. De aanplant zelf kon rekenen op 50% subsidies via het Interreg project ‘2BConnect’, een subsidieproject dat ijvert voor meer biodiversiteit op bedrijventerreinen in de Vlaams-Nederlandse grensregio. 2B Connect kadert binnen Interreg V, het Europees fonds voor regionale ontwikkeling. Meer info hierover is te vinden op de websites www.biodiversiteitbedrijven.nl en www.biodiversiteitbedrijven.be.

Aansluitend op de grondwal realiseerde Wienerberger in de periode 2016-2018 de grondwerken in de ‘Kop van het Zouwdal’. Beplantingen gebeurden in de winter van 2018-2019 in opdracht van de Leembank. Samen met de grondwal rond Wienerberger werd op die manier meer dan 12 ha groen ingericht.

Tijdens het plantseizoen van winter 2019 werd ook op het grondgebied van Maastricht meer dan 3 ha van de grensoverschrijdende groene infrastructuur gerealiseerd. Door grondwerken en aangepaste beplanting ontstaat hier weldra nieuwe natuur die een habitat zal worden voor tal van diersoorten en zal zorgen voor betere luchtzuivering, minder geluidsoverlast en landschappelijke afscherming voor de nabijgelegen woonwijken. Voor de aanleg van deze groen- en natuurzone kon de gemeente Maastricht voor 50% van de kosten eveneens een beroep doen op subsidies van 2B Connect.

Ook de aanleg van een nieuwe grensoverschrijdende fietsverbinding, aansluitend op het reeds bestaande ruimere fietsroutenetwerk, kadert binnen het landschapsplan Zouwdal. Dit nieuwe 3,2 km lange fietspad tussen Lanaken en Maastricht werd eind 2019 gerealiseerd. Meer info hierover in dit nieuwsbericht.